خطرات اشعه خورشید برای پوست
قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید زمینه ساز ابتلا به سرطان پوست خواهد شد. اشعه ماوراء بنفش با ورود به سلول های پوستی DNA را هدف می گیرد و باعث تغییر در رشد و تقسیم آن ها می شود. اشعه فرابنفش خورشید شامل سه طول موج UVA، UVB و UVC می شود که هر کدام خطرات خاص خود را دارند. UVC کوتاه ترین طول موج است و بیشترین ضرر را دارد با این حال این اشعه به جو زمین نفوذ نمی کند و امکان جذب آن توسط پوست وجود ندارد. UVB دومین طول موج کوتاه خورشید و دلیل اصلی آفتاب سوختگی است. این اشعه در عرض 15 دقیق به اپیدرم نفوذ می کند. UVA طولانی‌ترین طول موج است و در بلندمدت باعث پیری پوست، لکه های پوستی و چین و چروک خواهد شد.
براساس گزارش سایت dph.illinois.gov بیش از 90 درصد سرطان های پوستی به دلیل قرار گرفتن در معرض نور خورشید رخ می دهد.
شناخت انواع خطرات اشعه خورشید برای پوست
از مضرات اشعه uv می توان به آفتاب سوختگی، سرطان پوست، التهاب پوستی، پیری زودرس، چروک های پوستی و حتی آب مروارید چشم اشاره کرد.
• آسیب‌های کوتاه‌مدت
برخی از خطرات اشعه خورشید برای پوست در کوتاه مدت رخ می دهند و برخی در بلندمدت. در این بخش قصد داریم آسیب های کوتاه مدت را بررسی کنیم.
◘آفتاب‌سوختگی
اشعه UVB اصلی ترین دلیل آفتاب سوختگی است و با علائم اولیه مانند قرمزی، سوزش و خارش پوست نمایان می شود. لزوما آفتاب گرفتن در ساحل باعث آفتاب سوختگی نمی شود. قرار گرفتن بیش از 15 دقیقه در معرض نور خورشید بدون ضد آفتاب در حین پیاده روی، استراحت یا باغبانی می تواند شما را دچار آفتاب سوختگی کند.
آفتاب سوختگی شدت های مختلفی دارد؛ آفتاب سوختگی درجه یک، درجه دو و درجه سه که به ترتیب شدت آن ها بیشتر می شود. عوارض احتمالی آفتاب سوختگی می تواند دردناک شدن پوست و تاول و التهاب پوستی باشد.
◘خشکی پوست
یکی از خطرات جدی اشعه خورشید برای پوست، از بین رفتن رطوبت پوست و خشکی پوست است. اشعه UV سد محافظتی پوست را تخریب می کند. لایه شاخی پوست (خارجی ترین لایه پوست) در اثر قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش آسیب می بیند، ضخیم می شود و رطوبت خود را از دست می دهد که منجر به پوسته پوسته شدن و خشن شدن پوست خواهد شد.
• آسیب‌های بلندمدت
آسیب ها و خطرات دیگری که قرارگیری در معرض نور خوشید برای پوست به وجود می آورد در بلند مدت خود را نشان می دهد. این خطرات را در ادامه بررسی می کنیم.
◘پیری زودرس
Photoaging اصطلاحی است که به پیری پوست ناشی از UV نسبت داده می شود و نشانه هایی مانند کدر شدن پوست، ضخیم شدن پوست، از دست دادن قابلیت ارتجاعی و ایجاد خطوط و چین و چروک را به همراه دارد. خطرات نور خوشید روی پوست صورت در اثر قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید باعث رخ دادن زنجیره ای از فرآیندهای پوستی می شود. اشعه ماوراء بنفش باعث فعال شدن رادیکال های آزاد شده و این موضوع باعث استرس اکسیداتیو در سلول های پوست می شود. در نتیجه تخریب کلاژن و الاستین رخ خواهد داد. با گذشت زمان این امر باعث می‌شود کلاژن های یکنواخت و سازمان یافته به هم پیوند بخورند و بی نظم شوند. در نتیجه از مضرات اشعه uv بروز چین و چروک و افتادگی پوست خواهد بود.
◘لکه‌های تیره و کک‌ومک
از خطرات نور خوشید روی پوست صورت تولید ملانین بیش از حد و تیره شدن رنگدانه های پوستی است. این فرآیند در نتیجه اکسیداسیون نوری ملانین رخ می دهد و باعث بروز لکه های تیره و قهوه ای روی پوست می شود. شایع ترین لکه هایی که به آسیب‌های دائمی پوست بدل می شوند شامل افلیدها، لنتی‌ژین های خورشیدی و کراتوزهای خورشیدی هستند.
◘سرطان پوست
از مضرات نور خورشید برای پوست بروز انواع سرطان‌های مرتبط با اشعه UV مانند ملانوما، سرطان کارسنیوم سلول بازال (BCC) و سلول سنگفرشی (SCC) است. هنگامی که این عارضه ها به موقع شناسایی شوند، امکان درمان آن ها وجود دارد. در نتیجه معاینات منظم پزشکی را جدی بگیرید.
دلایل علمی خطرات اشعه خورشید
طبق تحقیقات انجام شده، مسیرهای انتقال سیگنال هایی که چرخه سلولی و آپوپتوز را تنظیم می‌کنند، در سرطان پوست تخریب می شوند و این موضوع به طور واضح به تابش اشعه ماوراء بنفش خورشیدی نسبت داده می شود. پرتوهای UVB خورشیدی در ایجاد جهش های نقطه‌ای موثر هستند. کارسینوم سلول بازال و کارسینوم سلول سنگفرشی از انواع سرطان های پوست هستند که در اثر همین جهش های ژنتیکی نقطه ای رخ می دهند.
از جمله خطرات نور خوشید روی پوست صورت تحریک رادیکال‌های آزاد است که باعث اکسیداسیون سلول ها می شود. طبق تحقیقات تشدید پارامغناطیس الکترون درداخل بدن، ناحیه طیفی ماوراء بنفش (UV) شدیدترین رادیکال های آزاد را تحریک می کند.
اشعه ماوراء بنفش باعث فعال شدن رادیکال های آزاد می شود و این موضوع منجر به استرس اکسیداتیو در سلول های پوست می شود. در نتیجه از مضرات اشعه uv کاهش الاستین و کلاژن و بروز افتادگی و شل شدگی پوست خواهد بود.
گروه‌های در معرض خطر اشعه های خورشید
• افرادی با پوست روشن
افرادی که دارای پوست روشن هستند آسیب پذیری بیشتری در معرض نور خورشید دارند. از مضرات نور خورشید برای پوست روشن، بروز لکه های قهوه ای رنگ است
• کودکان
کودکان به دلیل داشتن پوست نازک و حساس، آسیب پذیری بیشتری در برابر نور خورشید دارند. از طرفی عدسی چشم آن ها شفاف تر است و نور خورشید آسیب بیشتری به آن ها وارد میکند.
• افرادی که زمان زیادی در فضای باز هستند
کشاورزان، ورزشکاران، و کارگران ساختمانی به دلیل اینکه مدت زمان بیشتری در معرض نور خورشید هستند، بیشتر در معرض خطر می باشند.
• افراد با سابقه بیماری‌های پوستی یا ژنتیکی
صفات ارثی و داشتن سابقه در بیماری های پوستی ممکن است باعث آسیب پذیری بیشتر افراد در برابر نور خورشید شود.
بهترین راهکارهای پیشگیری از آسیب‌های ناشی از اشعه خورشید
• محافظت مستقیم
◘استفاده از ضدآفتاب
استفاده از ضد آفتاب با SPF بالای 30 می تواند یک راهکار عالی برای محافظت مستقیم از پوست در برابر نور خورشید باشد. ضد آفتاب شیمیایی اشعه ماوراء بنفش را جذب پوست می کند و آن را به گرما تبدیل می کند و از بدن خارج می کند. مواد موثر در ضد آفتاب های شیمیایی شامل آووبنزون، اکتینوکسات و اکسی بنزون می شوند. ضد آفتاب فیزیکی مانند یک لایه دفاعی روی پوست قرار می گیرد و اشعه های خورشید را منعکس می کند. میزان مناسب استفاده از ضد آفتاب برای صورت به اندازه دو بند انگشت می باشد. بهتر است ضد آفتاب را هر 4 ساعت یک بار در طی روز تمدید کنید.
◘پوشش محافظتی
استفاده از لباس های مقاوم در برابر تابش اشعه UV، استفاده از کلاه لبه دار و استفاده ازعینک های آنتی یو وی می تواند باعث کاهش آسیب ناشی از اشعه ماورابنفش خورشید شود.
• محافظت غیرمستقیم
سعی کنید از قرار گرفتن در برابر آفتاب در ساعات اوج تابش یعنی 10 صبح تا 4 بعد از ظهرخودداری کنید و از سایه بان و چتر برای پناه گرفتن درمقابل آفتاب استفاده نمایید.
درمان و کاهش آسیب‌های ناشی از اشعه خورشید
• درمان آفتاب‌سوختگی
»» برای درمان آفتاب سوختگی می توانید سراغ راهکارهای خانگی مانند کمپرس سرد، آلوئه‌ورا، نوشیدن آب زیاد، استفاده از روغن نارگیل و ماسک خیار و بروید.
»» استفاده از کرم‌های تسکین‌دهنده حاوی هیدروکورتیزون نیز التهابات ناشی از نور خورشید را کاهش می دهد.
»» در موارد شدید آفتاب سوختگی باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
• ترمیم پوست آسیب‌دیده
برای ترمیم پوست آسیب دیده ناشی از نور خورشید می توانید از محصولات ترمیم‌کننده مانند سرم های حاوی ویتامین C و E استفاده کنید. استفاده از ماسک های آبرسان برای بازسازی سد محافظتی پوست و داشتن تغذیه مناسب شامل غذاهای غنی از آنتی اکسیدان نیز می تواند به ترمیم پوست کمک کند.
انتخاب بهترین محصولات محافظتی و مراقبتی
»» شما باید برای جلوگیری از آسیب های ناشی از نور خورشید از کرم ضد آفتاب مخصوص پوست چرب، خشک و حساس استفاده کنید.
»» پنبه سفید نشده حاوی لیگنین های طبیعی است که به عنوان جاذب UV عمل می کند. پلی استرهای براق و حتی ابریشم های ساتنی سبک می توانند محافظ بسیار خوبی باشند زیرا تابش نور را منعکس می کنند. پارچه های با تکنولوژی بالا که با جاذب های شیمیایی یا رنگ های فرابنفش فرآوری شده اند نیز مانع از نفوذ اشعه‌های فرابنفش می‌شوند.
»» کرم های ترمیم‌کننده با اثرات فوری نیز می توانند یک انتخاب عالی برای کاهش آسیب های پوستی ناشی از نور خورشید باشند.
سؤالات متداول کاربران
آیا در روزهای ابری یا زمستان نیازی به ضدآفتاب نیست؟
خیر. این باور کاملا غلط است. استفاده از ضد آفتاب در تمام فصل های سال ضرورت دارد. حتی ممکن است اشعه UV خورشید در روزهای ابری سلول های پوستی شما را با سرعت بیشتری تجزیه کند.
برنزه‌کردن مصنوعی یا طبیعی: کدام خطرناک‌تر است؟
دستگاه های برنزه کردن مصنوعی تقریبا 12 برابر بیشتر از نور طبیعی خورشید نور UVA ساطع می کنند.
آیا شیشه خودرو و خانه جلوی اشعه UV را می‌گیرد؟
طبق گفته بنیاد سرطان پوست، شیشه خودرو و خانه جلوی اشعه UVB را می گیرد اما نمی تواند اشعه UVA را مسدود کند.
آیا باید در خانه هم ضدآفتاب بزنیم؟
بله. استفاده از ضدآفتاب جزو روتین پوستی است و استفاده از آن در خانه نیز الزامی می باشد.
آیا کودکان نیاز به کرم ضدآفتاب دارند؟
کودکان به دلیل داشتن پوست حساس و نازک نیاز ضروری به ضد آفتاب دارند.
ضدآفتاب چند ساعت دوام دارد؟
ضد آفتاب معمولا دو تا 4 ساعت دوام دارد اما در صورت تعریق بین 40 تا 80 دقیقه دوام دارد.
کدام SPF برای فعالیت‌های بیرون از خانه بهتر است؟
بهترین SPF برای بیرون از خانه، SPF بالای 30 است.
آیا قرار گرفتن در برابر نور خورشید برای بدن مفید است؟
قرار گرفتن در معرض نور خورشید باعث می شود بدن شما کلسترول های موجود در سلول های پوستی را به ویتامین D تبدیل کند. ویتامین D که آن را به عنوان ویتامین خورشید هم می شناسند برای سلامت استخوان ها و ماهیچه ها یک ویتامین فوق ضروری است. با این حال باید با احتیاط کامل و استفاده از عینک آفتابی، ضدآفتاب و کلاه در معرض خورشید قرار بگیرید.
نتیجه‌گیری و توصیه‌های نهایی
نور مارورابنفش خورشید می تواند باعث عرضه های زیادی مانند آفتاب سوختگی، سرطان پوست و التهابات پوستی شود. با استفاده از محصولات مراقبت پوستی مانند ضد آفتاب میتوانید جلوی این عارضه های پوستی را بگیرید و روند پیر شدن و چروک شدن پوست را کند کنید. فراموش نکنید که انجام چکاپ های منظم و آزمایش های دوره ای برای اطمینان از سلامت پوست بسیار ضروری می باشد و باعث جلوگیری از آسیب های جدی تر خواهد شد. با خرید ضد آفتاب از فروشگاه محصولات آرایشی و بهداشتی ماکیاژ می توانید سلامت پوست تان را در برابر اشعه بی رحم خورشید تضمین کنید. فروشگاه اینترنتی ماکیاژ انواع محصولات مراقبت از پوست شامل آبرسان صورت، مرطوب کننده صورت، ضدآفتاب، سرم های پوستی و .... و انواع محصولات مراقبت از مو شامل ماسک مو، کرم مو، شامپو (شامپو بدون سولفات، شامپو کراتین، شامپو ضد ریزش مو و ...) و انواع عطر و ادکلن مردانه و زنانه(عطر زنانه، عطر مردانه و عطر مینی زنانه) را از بهترین برندهای بازار عرضه می کند. برای خرید اینترنتی هر یک از این محصولات کافیست وارد فروشگاه ماکیاژ شوید.